Πολλοί άνθρωποι στη θέα και μόνο της ζυγαριάς αισθάνονται άβολα. Για κάποιους το να πουν το βάρος του αποτελεί ταμπού, αντίστοιχο με το να πουν την ηλικία τους. Σε εμάς τους διαιτολόγους το σίγουρο είναι ότι όλοι πριν ανέβουν στη ζυγαριά υποεκτιμούν το βάρος τους (σε αντίθεση με την υπερεκτίμηση του ύψους τους- όλοι νομίζουν ότι είναι πιο ψηλοί και πιο αδύνατοι…) και όταν ανεβαίνουν πάντα μα πάντα κρατούν αμυντική στάση λέγοντας ότι κάτι λάθος θα έγινε, ότι δεν πάει καλά η ζυγαριά, ότι ότι…. Πρέπει όμως ένα νούμερο να καθορίζει την ζωή μας και την προσωπικότητά μας; Προφανώς και όχι. Πάμε να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Κάθε πότε πρέπει να ζυγίζεσαι;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη σύσταση. Εξαρτάται από τον στόχο που έχει κάποιος και τον λόγο για τον οποίο ζυγίζεται.
Αν προσπαθείς να χάσεις βάρος: 1-2 φορές την εβδομάδα είναι αρκετές. Η ζύγιση σχετίζεται θετικά με την απώλεια του βάρους
Αν έχεις χάσει βάρος και είσαι στην φάση της διατήρησης: 1-2 φορές τον μήνα βοηθούν στην αυτοπαρακολούθηση
Ποια σημάδια δείχνουν ότι έχεις χάσει το μέτρο;
Η έντονη ενασχόληση με το νούμερο της ζυγαριάς και το σωματικό βάρος είναι προβληματική συμπεριφορά. Τα σημάδια εμμονής με το βάρος και την εικόνα σώματος έχουν να κάνουν με στρες και ανησυχία μετά την ζύγιση, υπερβολικό έλεγχο στη διατροφή- περιοριστική διατροφή, διακυμάνσεις στη διάθεση, αλλά και απομόνωση από κοινωνικές δραστηριότητες.
Εάν η ζύγιση σου γίνεται έμμονη ιδέα, γίνεται κυρίαρχος παράγοντας στην καθημερινότητά σου και επηρεάζει τις επιλογές σου τότε πρέπει να αναθεωρήσεις και να ζητήσεις βοήθεια.
Για να διαπιστώσεις αυτή την επίδραση απάντησε στα παρακάτω ερωτήματα:
Πόσο καιρό παρακολουθείς την ζυγαριά;
Με ποια συχνότητα ζυγίζεσαι;
Πώς νιώθεις όταν η ένδειξη είναι αυξημένη ή μειωμένη (κράτησε ημερολόγιο συναισθημάτων)
Γιατί όμως δεν πρέπει να δίνεις τόση αξία στην ζυγαριά;
Είναι απλά μια ένδειξη που επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες (κατακρατήσεις σε υγρά, δυσπεψία, έντονη άσκηση, δυσκοιλιότητα) ενώ δεν αναλύει την σύσταση του σώματος (μυϊκή μάζα, σωματικά υγρά)
Από ποιους παράγοντες επηρεάζεται η ένδειξη της ζυγαριάς;
Από την ώρα την ημέρας που γίνεται η ζύγιση (συνήθως το πρωί δείχνει λιγότερο)
Από την ίδια την ζυγαριά (γι’ αυτό η ζύγιση πρέπει πάντα να γίνεται στην ίδια συσκευή)
Από την πρόληψη υγρών και τροφής πριν την ζύγιση
Από τη πρόσληψη τροφής και αλκοόλ την προηγούμενη ημέρα (αν το έχεις παρακάνει με το αλκοόλ και με αλμυρές τροφές το προηγούμενο βράδυ, την επόμενη μέρα η ζυγαριά θα δείξει παραπάνω)
Από την άσκηση (έντονη εφίδρωση κατά την αερόβια άσκηση θα κάνει την ζυγαριά να δείξει λιγότερο, ενώ ασκήσεις με αντιστάσεις και βάρη ίσως κάνουν την ζυγαριά να δείξει παραπάνω)
Από τις συνήθειες του εντέρου (εάν έχεις δυσκοιλιότητα, προφανώς και η ζυγαριά θα δείξει παραπάνω, ενώ όσες πιο πολλές μέρες έχεις δυσκοιλιότητα η ένδειξη θα ανεβαίνει)
Από τις ορμόνες (προ και κατά τη διάρκεια εμμηνορρυσίας και κατά την ωορρηξία οι κατακρατήσεις είναι αρκετές)
Πώς να αντιμετωπίσεις την εμμονή με το ζύγισμα;
Αναζήτησε κατάλληλη βοήθεια σε εξειδικευμένο διαιτολόγο και σε ψυχολόγο.
Σταμάτα την ζύγιση και επικεντρώσου σε άλλες πτυχές της υγείας σου όπως στην βελτίωση των βιοχημικών εξετάσεων.
Βάλε στόχους για την βελτίωση των διατροφικών συνηθειών, για αύξηση της αντοχής στην σωματική δραστηριότητα για καλύτερη ποιότητα ύπνου και εξασκήσου με τον διαιτολόγο σου σε έναν πιο ενσυνείδητο τρόπο διατροφής (mindful eating). Τέλος, μοιράσου τις σκέψεις και τις ανησυχίες σου με τους δικούς σου ανθρώπους
Πώς πρέπει να γίνεται σωστά η ζύγιση;
Η ζυγαριά να τοποθετείται σε στέρεο δάπεδο
Μετά το άδειασμα της ουροδόχου κύστης και πριν το γεύμα
Χωρίς ρούχα ή με όσο το δυνατόν πιο ελαφριά ρούχα
Το άτομο να στέκεται στο κέντρο της πλατφόρμας, να κοιτάει μπροστά, να μην στηρίζεται αλλού (στον τοίχο, σε χερούλια κλπ)
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc
